સુલતાન મુજફરર્શાહ અવારનવાર અમદાવાદ આવતો હતો . તેનો પોત્ર અને અમદાવાદ વસાવનાર અહમદશાહ બાદશાહ ણે પણ કર્ણાવતી ને અlશપલી નગરી ગમતી હતી..લશ્કરી દ્રષ્ટીએ પણ આશાવલ નગરી ઘણી મહત્વની છે તેમ બાદશાહ માનતા હતl. એક વાર એવું બન્યું કે બાદશાહ આશાવલ માં પડાવ નાખેલો ત્યારે નદી કિનારે તેમના શિકારી કુતરા સાથે લટાર મારતા હતl. ત્યારે બીકણ ગણાતું એક સસલું આવીને કુતરા પર તરાપ મારે છે
આ જોઇને બાદશાહને અચરજ થયું. તેમણે અહીની ભૂમિ કૈક નવી નવાઈની લાગી. તેમણે એ સમયના સરખેજના સંત સાથે આખી ઘટનાની ચર્ચા કરી સલાહ માંગી અને સંતની સલાહ પ્રમાણે બાદશાહ અહમદશાહે તેની રાજધાની પાટણ થી ખસેડીને અહી અlશાવ્લની ભૂમિ પર બનાવવાનું નકી કર્યું. જીલ્દાદ માસમાં લશ્કરી દ્રષ્ટીએ મહત્વના સ્થાને અlશાવ્લની જગ્યાએ બાદશાહે રાજધાનીની નગરી વસાવી. તેને પોતાના નામ પરથી અમદાવાદ નામ આપ્યું.
પાટણ જેવોજ ભદ્રનો કિલ્લો અને જુમ્મા મસ્જીદ બંધાવી. બાદશાહ અહમદ શાહના પોત્ર કુતુબુદ્દીને કાંકરિયા તળાવ અને અનેક સુંદર મસ્જીદો શહેરમાં બંધાવી.
આ મુસ્લિમ સમયમાં શહેરને અનેક સુંદર મસ્જીદો થી બાદશાહે શણગાર્યું તેમાં રાની રૂપમતી મસ્જીદ, રાની સિપ્રી મસ્જીદ, જુલતા મિનારાઓ વાળી મસ્જીદો ,વિશ્વ વિખ્યાત સીદી સૈયદની ઝાળી તેમજ સરખેજ રોઝા ,શાહઆલમ ના રોઝા વગેરે બંધાયા હતા.
અlમl બાદશાહ દ્વારા આશાવલ અને કર્ણાવતીના સુંદર જૈન અને હિંદુ મંદિરો નl સુંદર કોતરણીવાળા શિલ્પોનો ભરપુર ઉપયોગ કરવમાં આવ્યો જે આજે પણ ત્યાં જોઈ શકાય છે. આથી અમદાવાદ નગરની ખ્યાતી દુનિયાભરમાં ફેલાઈ. દેશ વિદેશના એલચીઓ અહી આવતા હતા.દિલ્હીની સલ્તનત કરતા ગુજરાતની સલ્તનત જગતમાં વિશેષ વિખ્યાત બની. યુરોપના કવિતા સાહિત્યમાં મહમૂદ બેગડાની વિચિત્રતા નું ગાન થતું. .
ખંભાત એ અમદાવાદનું વેપાર નું બlરું હતું જેમ લીવરપુલ લંડનના વેપારનું ગણાતું હતું. .ગુજરાત નો અને તેના પાટનગર નો આ સુવર્ણકાળ હતો.
ચાંપાનેર પર વિજય મેળવ્યા પછી બાદશાહે તેની રાજધાની ચંપાનેર ખસેડી. ત્યારબાદ તેનો સમય ચાંપાનેર ને શણગારવા માં અને ત્યાં રહેવામાં ગયો.
ત્યારબાદ મહત્મા ગાંધીના સમયમાં આઝાદીની ચળવળ વખતે બે મોટા નેતા સરદાર અને ગાંધી ગુજરાતના હોઈ અમદાવાદ ફરી એકવાર આઝાદી ચળવળનું કેન્દ્ર બની ગયું. અનેક રાજકીય ગતિવિધિઓનું કેન્દ્ર અમદાવાદ શહેર અંગ્રેજ સમયમાં બન્યું હતું. ઇતિહાસમાં પ્રસિદ્ધ દાંડીકુચ અહીના ગાંધી આશ્રમમાંથી નીકળી હતી. ગાંધીજીએ સાબરમતીના કિનારે ગાંધી આશ્રમ સ્થાપ્યો જે હરીજન આશ્રમ કે સાબરમતી આશ્રમ તરીકે ઓળખાતો હતો. અને તેઓ અહીંથી નીકળ્યા હતા દાંડી કુચ કરવા માટે..
અમદાવાદ ત્યારબાદ ઉદ્યોગોના વિકાસનું કેન્દ્ર બન્યું. વેપાર વણજ અહી ખુબ વિકસ્યl જે આજે પણ શહેરની અlન બlન અને lગણાય છે. ૭૦ જેટલી મિલો ઉભી થઇ. જેથી અમદાવાદને માન્ચેસ્ટર તરીકે પણ ઓળખ મળી.
અમદાવાદ માં જૈન વસ્તી પ્રમુખ હતી ., અને જેન મંદિરો સંખ્યા બંધ હતા. જેમાં શાહીબાગના હથીસીહ ના પ્રસિદ્ધ જેન દહેરlસરો જે તેની કોતરણી માટે પ્રખ્યાત મનાય છે તેના સિવાય અનેક જેન મંદિરો સમગ્ર
શહેરમાં વિવિધ જૈન સંઘો એ બાંધ્યા છે.
જોકે જુના સમયના સુંદર અને વિશાળ જેન મંદિરો રીલીફ રોડ અને ગાંધી રોડની પોળોમાં અlવેં લા છે.
જુનું જગન્નાથજી નું વિશાળ પ્રસિદ્ધ મંદિર મૂળ આશાવલ ,અને અમદાવાદના જમાલપુર વિસ્તારમાં છે
.જ્યાંથી અમદાવાદની પ્રસિદ્ધ રથયાત્રા દર વરસે અષાઢી બીજના દિવસે નિકળે છે.
જયારે નવા વિકાસ પામેલl શહેરના પાલડી, નવરંગપુરા ,આંબાવાડી ,, સેટેલાઈટ,નારણપુરા વગેરે તમામ વિસ્તારોમાં અનેક હિંદુ અને જૈન મંદિરો બન્યા છે.
આજે તો એક્વખતની સુકી ભઠ રહેતી સાબરમતી નદી ઉપર સુંદર રીવર ફ્રન્ટ થઇ ગયો છે.
અમદાવાદના શ્રે ષ્ઠી ઓએ અમદાવાદમાં સુંદર અને પ્રસિદ્ધ શિક્ષણ સંસ્થાઓ અને હોસ્પિટલો બંધાવી દીધી છે. શહેર હવે હેરીટેજ સિટીની સાથે સાથે મેગા સિટીની ઓળખ પણ મેળવી ચુક્યું છે. ૬૦ લાખ ઉપર ની વસ્તીને સમાવતું આ શહેર વિશાળ સુંદર હોટલો, શોપિંગ સેન્ટરો એવા મોલો અને વિવિધ ખાણીપીણીના કેન્દ્રો સમાન રેસ્ટોરાઓની નગરી બની ગયું છે.
ગાંધીનગર પાટનગર હોવા છતાં અમદાવાદ ની જાહોજલાલી અને વેપાર્ વાણીજ્ય ની રોનક વિશેષ છે. અમદાવાદને પ્રાચીન વલ્ડ હેરીટેજ સિટીનો દરજ્જો મળ્યો પરતું પ્રાચીન નામ કર્ણાવતી તરીકે ઓળખવાની માંગણીઓ હજુ એમજ પેન્ડીંગ છે. ...
